Φεστιβάλ Όναμ / Onam Festival

Το Όναμ (Μαλάγιαλαμ: ഓണം), είναι ένα φεστιβάλ που γιορτάζεται από τους ανθρώπους της Κεράλα. Αποτελεί επίσης μια από τις επίσημες αργίες του κρατιδίου με  4ημέρη αργία, αρχίζοντας από την παραμονή του Όναμ (Uthradom) μέχρι και τη 3η μέρα της γιορτής.

Το φεστιβάλ πέφτει κατά τη διάρκεια του μήνα Chingam (Αύγουστος – Σεπτέμβριος) και σηματοδοτεί τον εορτασμό της επετείου προς τιμήν του Vamana, μορφή (άβαταρ) του θεού Βισνού και την επακόλουθη επιστροφή στην πατρίδα του μυθικού βασιλιά Mahabali, που οι Malayalees θεωρούν ως βασιλιά τους. Στην Κεράλα, είναι το φεστιβάλ που γιορτάζεται με τις περισσότερες πολιτιστικές  εκδηλώσεις, όπως Vallam Kali, Pulikkali, Pookkalam, Onathappan, Thumbi Thullal, Onavillu, Kazhchakkula, Onathappan, Atthachamayam κλπ. Το Όναμ παραπέμπει στο  αγροτικό παρελθόν της Κεράλα, καθώς θεωρείται ότι είναι μια γιορτή της συγκομιδής.

 

Σπουδαιότητα

Το Όναμ είναι ένα αρχαίο φεστιβάλ που ακόμα επιβιώνει στη σύγχρονη εποχή. Τα Φεστιβάλ συγκομιδής του ρυζιού της Κεράλα και φεστιβάλ των λουλουδιών της βροχής, τα οποία πέφτουν στο μήνα Chingam, γιορτάζουν την ετήσια επίσκεψη του Asura βασιλιά Mahabali από την Patala (ο κάτω κόσμος). Το Όναμ είναι μοναδικό, επειδή ο Mahabali λατρεύεται από τους ανθρώπους της Κεράλα από τα αρχαία χρόνια. Ο βασιλιάς είναι τόσο πολύ συνδεδεμένος με το βασίλειό του ώστε πιστεύεται ότι έρχεται κάθε χρόνο από τον κάτω κόσμο για να δει τους ανθρώπους του, που ζουν ευτυχισμένοι. Είναι προς τιμήν του βασιλιά Mahabali που γιορτάζεται το Όναμ.

Η θεότητα Vamana, που ονομάζεται επίσης Onatthappan, εορτάζεται επίσης κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου με την τοποθέτηση μιας πήλινης φιγούρας δίπλα στο λουλουδένιο χαλί (Pookalam). Τα γενέθλια της Sri Padmanabhan, της κύριας θεότητα της Thiruvananthapuram, είναι την ημέρα Thiruvonam του μήνα Chingam. Αυτή η μέρα είναι η πιο σημαντική μέρα του Όναμ.

Η μυθολογία του Όναμ μπορεί να έχει επινοηθεί ως μια πολιτική αλληγορία / εργαλείο, ώστε να θυμίζουν στους κυβερνήτες την ιστορία για έναν ιδανικό βασιλιά και ένα κράτος πρόνοιας. Τα τραγούδια του φεστιβάλ αναφέρουν πολλά από τα σύγχρονα κοινωνικά / οικονομικά προβλήματα ενός κράτους πρόνοιας, συμπεριλαμβανομένων των εγκλημάτων, των ποσοστών παιδικής θνησιμότητας κλπ. Οι τοπικοί άρχοντες το προωθούν αφού αυτό μπορεί να χρησιμεύσει ως δείκτης της δημοτικότητας ή μη των πολιτικών. Η ομορφιά του φεστιβάλ έγκειται στο κοσμικό ιστό της. Άνθρωποι από όλες τις θρησκείες, τις κάστες και τις κοινότητες γιορτάζουν με την ίδια χαρά και ζωντάνια. Το Όναμ βοηθά επίσης στην δημιουργία μιας ατμόσφαιρας ειρήνης και αδελφοσύνης μέσω των διαφόρων αθλητικών ομάδων που  οργανώνονται.

Τελετουργίες και Δραστηριότητες

Τα παιδιά κάνουν τα παραδοσιακά pookalam

Το Όναμ πέφτει κατά το μήνα Chingam, ο οποίος είναι ο πρώτος μήνας, σύμφωνα με το Μαλαγιάλαμ ημερολόγιο. Οι εορτασμοί αρχίζουν το αργότερο εντός δεκαπέντε μέρες από το Νέο Έτος και διαρκούν για δέκα ημέρες. Όλα πάνω στο κρατίδιο της Κεράλα, τα εορταστικά τελετουργικά, η παραδοσιακή κουζίνα, ο χορός και η μουσική, σηματοδοτούν αυτό το φεστιβάλ συγκομιδής. Το δέκα ημερών φεστιβάλ  Όναμ θεωρείται ότι ξεκινά με το Atthachamayam (Βασιλική Παρέλαση για την ημέρα Atham) στο Thripunithara (ένα προάστιο της πόλης Kochi). Η παρέλαση είναι πολύχρωμη και απεικονίζει όλα τα στοιχεία του πολιτισμού της Κεράλα με περισσότερα από 50 άρματα και 100 ταμπλό. Το κύριο κέντρο του φεστιβάλ είναι ο ναός Vamanamoorthy Thrikkakara μέσα στην πόλη Kochi, που πιστεύεται ότι είναι η αρχαία πρωτεύουσα του βασιλιά Mahabali. Ο ναός είναι αφιερωμένος στον Κύριο Vamana και συνδέεται άμεσα με το μυθολογικό υπόβαθρο του φεστιβάλ.

Οι δέκα ημέρες του Όναμ γιορτάζονται με τυμπανοκρουσίες, από τους κατοίκους. Από όλες αυτές τις μέρες, η πιο σημαντική είναι η πρώτη μέρα, που λέγεται Atham, και η δέκατη και τελευταία ημέρα, η Thiru-Onam (Thiruvonam). Η πλούσια πολιτιστική κληρονομιά της Κεράλα παρουσιάζεται με τον καλύτερο τρόπο κατά τη διάρκεια του φεστιβάλ.

Pookalam

Το λουλουδένιο χαλί, γνωστό ως «Onapookkalam», γίνεται από άνθη που συλλέγονται από διάφορες ποικιλίες λουλουδιών, διαφορετικών αποχρώσεων, τρυπημένα σε μικρά κομμάτια για να εξυπηρετήσουν στη διακόσμηση. Θεωρείται ένα έργο τέχνης που επιτυγχάνεται με ένα λεπτό άγγιγμα και μια ιδιαίτερα καλλιτεχνική αίσθηση του τόνου και της ανάμειξης. (Με παρόμοιο τρόπο οι βόρειο-Ινδοί κάνουν κάτι που ονομάζεται «Rangoli», που αποτελείται από σκόνες διαφόρων χρωμάτων.) Όταν ολοκληρωθεί, κρεμιέται με μικρές γιρλάντες.
Παραδοσιακά, τα Atthapookalams (pookalam που γίνονται την ημέρα Atham) δημιουργούνται από λουλούδια ενδημικά στην Κεράλα και το Dashapushpam (= 10 ιερά λουλούδια της Κεράλα), αλλά στις μέρες μας χρησιμοποιούνται όλες οι ποικιλίες των λουλουδιών. Φτιάχνουν στρογγυλά αναχώματα που αντιπροσωπεύουν τους Mahabali και Vamana στις αυλές των σπιτιών τους. Κατά τα τελευταία χρόνια, τα σχέδια έχουν εξελιχθεί από το παραδοσιακά κυκλικό σχήμα, με μοναδικά σχέδια που απεικονίζουν διαφορετικές πολιτιστικές και κοινωνικές πτυχές της ζωής στην Κεράλα.

Σε όλη την Κεράλα, διοργανώνονται διαγωνισμοί Pookalam.

Φαγητά για το φεστιβάλ Όναμ

Τυπικό μενού Sadhya

Το Sadhya είναι ένα χορτοφαγικό έδεσμα που προετοιμάζεται από άντρες κυρίως και σερβίρεται σε ειδικές περιστάσεις πάνω σε ένα φύλλο μπανάνας.

Αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του φεστιβάλ Όναμ και σχεδόν κάθε κάτοικος της Κεράλα διοργανώνει στο σπίτι του ή είναι προσκεκλημένος να παρευρεθεί σε αυτό.

Το έδεσμα αποτελείται από περίπου 26 πιάτα με αρκετές παραλλαγές.

Σε αυτά συμπεριλαμβάνονται:

Πατατάκια από μπανάνα

Papadum: λεπτά τραγανά πατατάκια από αλεύρι οσπρίων, ή πατάτας

Thoran: ψιλοκομμένα λαχανικά αναμεμυγμένα με τριμμένη καρύδα, σπόρους σιναπιού, φύλλα κάρυ, και κουρκουμά σε σκόνη και σωταρισμένα ελαφρά σε πολύ δυνατή φωτιά.
Mezhukkupuratti: τηγανητά λαχανικά ανακατεμένα με μπαχαρικά και ψιλοκομμένα κρεμμυδάκια. 
Kaalan: πιάτο της Κεράλα που φτιάχνεται με γλυκοπατάτα ή μπανάνα, γιαούρτι και καρύδα.
Olan: Λευκή κολοκύθα, γάλα καρύδας και πιπερόριζα, καρυκευμένα με λάδι καρύδας.
Avial: Ένα παχύ μείγμα λαχανικών και καρύδας, καρυκευμένο με λάδι καρύδας και φύλλα κάρι.  
Sambar: Στιφάδο λαχανικών με φακές, κι ένα ζωμό με ταμάρινδο.
Φακές σερβιρισμένες μαζί με μια μικρή ποσότητα βουτύρου γκι.
Erisheri: Σούπα με μπανάνες, φύλλα κάρυ, φρεσκοκομμένα λαχανικά, μπαχαρικά και λάδι καρύδας.
Rasam: Σούπα της Νότιας Ινδίας, που παραδοσιακά παρασκευάζεται με βάση τον χυμό ταμάρινδου, με την προσθήκη ντομάτας, πιπεριάς, πιπεριάς τσίλι, κύμινου και άλλων μπαχαρικών. Προστίθονται και λαχανικά ή όσπρια. Κυκλοφορεί στο εμπόριο σε μορφή σκόνης έτοιμης προς μαγείρεμα.
Τουρσιά, γλυκά και ξινά.
Βουτυρόγαλα – δύο διαφορετικοί τύποι. 
Chutney σε σκόνη που παρασκευάζεται από τριμμένη καρύδα
Μια σειρά από επιδόρπια που ονομάζονται Payasam (ένα γλυκό πιάτο από γάλα, ζάχαρη, jaggery) και άλλα παραδοσιακά ινδικά γλυκά που τρώγονται είτε σκέτα ή αναμεμειγμένα με μια ώριμη μικρή μπανάνα.

Σε ξενοδοχεία και ναούς, ο αριθμός των πιάτων μπορεί να φτάσει και τα 30. Η σημασία αυτού του εορταστικού πιάτου για το φεστιβάλ Όναμ, εμπερικλείεται στην περίφημη παροιμία «Kaanam Vittum Onam Unnanam» που σημαίνει «Κάποιος πρέπει να απολαύσει το μεσημεριανό γεύμα του Όναμ, ακόμα κι αν χρειαστεί να πουλήσει την περιουσία του γι’ αυτόν τον λόγο».